Yetkinlik Gelişimi Eğitimleri

Yetkinlik Gelişimi

https://video.neoskola.net/1738302731256.srt

Geri bildirim, kişinin motivasyonunun desteklenmesi, davranışsal değişiklik ve yetkinlikleri hayata geçirmesinde hızlı yol almasına yardımcı olur.
	
Geri bildirim, sadece iş hayatında ya da sadece özel hayatta dikkat edilmesi gereken bir konu değildir. Yaşamın her alanında, herkesle iletişim kurarken dikkat edilmesi gereken bir kavramdır.

https://video.neoskola.net/1738302730966.srt

Biz bugün burada neyi konuşacağız sizlerle beraber?

Geri bildirimin iş hayatımızda ve özel hayatımızdaki öneminden bahsedeceğim.

Verdiğimiz geri bildirimin etkisini hızla nasıl geri alırız?

İşimizde ve özel hayatımızda değer katacak ipuçları neler olabilir?

Bunu sizlerle sohbetini gerçekleştireceğim.

Aslında geri bildirimi öyle bir konu ki sadece iş hayatında ya da sadece özel hayatımızda

dikkat etmemiz gereken bir konu mevzu değil.

Yaşamamızın her anında iletişim kurduğumuz, konuştuğumuz herkese dikkat etmemiz gereken

Bu kavramın çıkış noktası nereden geliyor?

Geri bildirim ihtiyaç mıdır yoksa bir istek midir ya da gereklilik, zorunluluk mudur?

Yani düzeltici geri bildirim nedir, yapıcı geri bildirim nedir?

Geri bildirim ne zaman verilmesi gerekiyor?

Hemen mi vereceğim, bir süre sonra mı vereceğim?

Bu bir süre sonraki süre dilimi neyi geçmemeli?

Yani vermenin şekli olduğu gibi nasıl verilmesi de konuşmamız gerekiyor.

Maske olarak, silah olarak ya da sandviç yöntemi olarak pek çok yöntem uygulanıyor.

Bunların hangisi aslında bize, ilişkilerimize zarar veriyor?

Kurumsal tarafta şirketler geri bildirime neden ihtiyaç duyuyorlar?

Geri bildirim sadece ve sadece bir hani performans döneminde kullanmamız gereken

Geri bildirim iş hayatındaki en önemli iki tuğladan bir tanesi aslında.

Biz bugün robotlarla çalışmıyorsak, dronlarla uğraşmıyorsak, insanla ilişkimizi devam

ettiriyorsak, benim yöneticimle, çalışanımla, çaprazımla, müşterimle, iç müşterimle,

dış müşterimle doğru bir geri bildirim alışverişinde bulunmam lazım.

Ve bunu bir sanata dönüştürmem gerekiyor.

Karşımdaki kişiye o yapıcı geri bildirimi neden vermem gerekiyor?

Takdirin önemine, karşımdaki kişiye yanlış bir şey yaptığında uyarmak, suçlamak,

cezalandırmak ya da herkesin içinde rencide etmek değil.

Niye bunun bir tavsiye olduğunu ve geliştirme amaçlı olduğunu, doğru bir mantığını,

algoritmasını oturtabilirsem, ilişkilerimi samimi, güvene dayalı, pozitif bir ortamda

tavsiye olarak gerçekleştirmeyi de öğrenmeyi başarıyorum.

Giriş

https://video.neoskola.net/subtitles/tz3AHXt4LvYHR3GjS-tr-1745355442171.srt

Hoş geldiniz. Biz bugün burada neyi konuşacağız sizlerle beraber? Geri bildirimi konuşacağız. Geri bildirimin iş hayatımızda ve özel hayatımızdaki öneminden bahsedeceğim. Aslında amacımız ne? Doğru geri bildirimi nasıl veririz? Kendimizi daha iyi nasıl ifade ederiz? Verdiğimiz geri bildirimin etkisini hızla nasıl geri alırız? İletişimimizi nasıl kuvvetlendiririz? İşimizde ve özel hayatımızda değer katacak ipuçları neler olabilir? Bunu sizlerle sohbetini gerçekleştireceğim. Aslında geri bildirimi öyle bir konu ki sadece iş hayatında ya da sadece özel hayatımızda dikkat etmemiz gereken bir konu mevzu değil. Yaşamamızın her anında iletişim kurduğumuz, konuştuğumuz herkese dikkat etmemiz gereken bir kavram aslında. Bu kavramın çıkış noktası nereden geliyor? Doğru bildiğimiz yanlışlar neler? Bunu beraberce konuşacağız. Geri bildirim nedir, ne değildir? Öncelikle bir tarifini yapacağım. Geri bildirim ihtiyaç mıdır yoksa bir istek midir ya da gereklilik, zorunluluk mudur? Bunu konuşacağız. Geri bildirim nasıl olur? Yani düzeltici geri bildirim nedir, yapıcı geri bildirim nedir? Bunu konuşacağız. Geri bildirim ne zaman verilmesi gerekiyor? Hemen mi vereceğim, bir süre sonra mı vereceğim? Bu bir süre sonraki süre dilimi neyi geçmemeli? Geri bildirim nasıl olmaz? Yani vermenin şekli olduğu gibi nasıl verilmesi de konuşmamız gerekiyor. Maske olarak, silah olarak ya da sandviç yöntemi olarak pek çok yöntem uygulanıyor. Bunların hangisi aslında bize, ilişkilerimize zarar veriyor? Kurumsal tarafta şirketler geri bildirime neden ihtiyaç duyuyorlar? Geri bildirim sadece ve sadece bir hani performans döneminde kullanmamız gereken bir iletişim formu değil. Geri bildirim iş hayatındaki en önemli iki tuğladan bir tanesi aslında. Çünkü neden? Biz bugün robotlarla çalışmıyorsak, dronlarla uğraşmıyorsak, insanla ilişkimizi devam ettiriyorsak, benim yöneticimle, çalışanımla, çaprazımla, müşterimle, iç müşterimle, dış müşterimle doğru bir geri bildirim alışverişinde bulunmam lazım. Ve bunu bir sanata dönüştürmem gerekiyor. Karşımdaki kişiye o yapıcı geri bildirimi neden vermem gerekiyor? Takdirin önemine, karşımdaki kişiye yanlış bir şey yaptığında uyarmak, suçlamak, cezalandırmak ya da herkesin içinde rencide etmek değil. Niye bunun bir tavsiye olduğunu ve geliştirme amaçlı olduğunu, doğru bir mantığını, algoritmasını oturtabilirsem, ilişkilerimi samimi, güvene dayalı, pozitif bir ortamda tavsiye olarak gerçekleştirmeyi de öğrenmeyi başarıyorum.

https://video.neoskola.net/1738302943579.srt

Davranış değişikliği söz konusu olduğunda kişinin yeni edineceği davranışta fayda ve anlam bulması şarttır.

Yeni bir davranışı benimseyecek olan kişinin dikkat etmesi gereken üç noktadan bahsedilebilir. Kişi en az 3 gün konuyla ilgili araştırmalar yapmalı, davranış değişikliği kararını 3 kişiyle paylaşmalı ve bu davranışı 49 gün boyunca uygulamalıdır.

Geri bildirim veren kişi öncelikle doğru iletişim kurduğundan, öğrenen zihniyette konuştuğundan ve geri bildirim alan tarafla empati kurduğundan emin olmalıdır. 

Geri bildirim alan kişiyi davranış değişikliğine ikna etmek için doğru ve güçlü sorular sorulması oldukça önemlidir. Ayrıca geri bildirimin son adımında kişiyi takdir etmek gerekir.

https://video.neoskola.net/1738302943397.srt

Yeni bilimin bir algoritması var işin özünde, bu algoritma da aslında neyi, nasıl davranacağımızla ilgili bir algoritma.

Çünkü niye bir algoritma diyorum, seçimlerimizde özgürüz, bizler hayatımızda son nefesimizi verene kadar tutumlarımızda, davranışlarımızda ve seçimlerimizde özgürüz.

Bu hayatta iki şey yapmak zorundayız. Bir ölmek, iki tuvalete gitmek. Bunun dışındaki her şey ama her şey bizim tamamen seçimlerimizle alakalı.

Tutumlarımız, davranışlarımız ve seçimlerimiz bizimle alakalı. O yüzden davranış değişikliğinde kişinin o davranışı değiştirmek istemesi çok önemli bir motivasyon kaynağıdır.

O yüzden deriz ki, niyet, gayret, cesaret noktasından vazgeçmemek gerekiyor. Çünkü bizler bazen hayatımızda iletişim kurarken neyi, neden, nasıl yanlış yaptığımızı biliriz.

Yani ne yapmamız gerektiğini biliriz. Nasıl davranmamız gerektiğini de biliriz. Ama gelin görün ki davranacağım da bana bir faydası ne noktasında eğer fayda bulamıyorsak,

yani anlam bulamıyorsak o davranış değişikliğine maalesef gidemiyoruz. Hepimiz pek çok eğitimler alıyoruz. İlkokulu dönemimizde, anaokulu dönemimizde,

ebeveynlerimizin bizi yetiştirdiği dönemlerde, lise, üniversite, iş hayatı, rol model aldığımız iş insanlarından etkilenip hepimiz bir davranış paterneri ya da kalıpları oturtuyoruz kendimize.

Ve bu oturttuğumuz davranış kalıpları aslında beynimizdeki derin nöron patikalarını oluşturuyor. Ve bu oluşmuş olan derin nöron patikaları da çok kolay kolay değişmiyor.

O yüzden de davranış değişikliğine giderken benim bugün burada size anlatacağım geri bildirimin, iletişimin, kavramın bu teorik konusunun yanı sıra aslında sizin bu davranış değişikliğine birinci motivasyonunuz ikna olmanız ve anlam bulmanız gerekiyor.

Çünkü bazen davranış değişikliğine giderken mantıklı bulsak da anlamlı bulmuyorsak davranış değişikliğine gitmiyoruz.

Pek çok davranış değişikliği ile ilgili eğitimler alıyoruz. İletişim, ilişki, satış, koçluk, motivasyon, müzakere, yöneticilik, yönetsel beceriler ve mantıklı geliyor.

Eğitimleri alıyoruz, dinliyoruz, içselleştiriyoruz, kişisel gelişim konularında kendimizi yetiştiriyoruz.

Fakat gelin görün ki davranış değişikliğine gitme noktasında üç kere yapıp beş kere yapamadığınızda ya da üç ay yapıp beş ay yapamadığınızda dönüp şuna bakıyorsunuz.

Demek ki yapacağınız o davranış değişikliği ya da yapmaya başladığınız o davranış değişikliği size anlamlı gelmemiştir.

Çünkü bu hayattaki birinci motivasyonumuz anlam sevgili arkadaşlarım.

Bizi bu hayatta yolda tutan, bizi bu hayatta yaşama sevinci veren en önemli şey anlam.

Yani zihin davranış değişikliği ile ilgili nörobilimsel olarak dikkat etmemiz ve bilmemiz gereken ikinci kavram.

Davranış değişikliğine gidecekse eğer kişi üç şeye dikkat edecek diyor.

Yeni bir davranışı kişi benimseyecekse üç gün en azından bu konuyla alakalı araştırmalar yapsın.

Konular okusun, kaynaklar okusun, videolar seyretsin, makaleler araştırsın, incelesin diyor.

Daha sonra bu davranış değişikliğinde yapmak istediği konuyla alakalı neden etkilendiyse gidip üç kişiye anlatın en az diyor.

Bunu da İsviçre Federal Enstitüsü'nün bir araştırması.

Ben öğrendiğim bir şeyi gidip birilerine anlattığımda kendi içselleştirme sürecimizlanıyor.

O yüzden de davranış değişikliğindeki ikinci motto mu gidip en az üç kişiye anlatmak oluyor.

Ve bizim felsefemizde şöyle bir yaklaşım da var.

Çünkü burada tutarlılık bizim birinci motto mu?

Ve üçüncü dikkat etmem gereken şey zihnimiz, beynimiz bir alışkanlık merkeziyle çalışıyor.

Yani beynimizin hipokamus denen bir alışkanlık merkezi var ve bu alışkanlık merkezi de tekrarla öğreniyor.

Ve bu tekrarlar bizi aslında oturmuş davranış kalıplarına yöneltiyor.

Genelde 21 gün olarak adletleyen bu süreyi biz 49 gün olarak da şu anda uygulamada daha başarılı sonuçlar elde ettiğimizi görebiliyoruz.

Yani davranış değişikliği için tutarlılıkla, pes etmeden, vazgeçmeden anlamlı bir şekilde aynı davranışı işinizde,

özelinizde ve sosyal hayatınızda gerçekleştirebilirseniz eğer, o zaman eskisi siz olmuyorsunuz.

Yani davranış değişebiliyor ve o zamanda ne oluyor?

Beynimizdeki o 0-7 yaş arası, 7-14, 14-21, 21-28 yaşına kadar oturmuş olduğumuz o derin nöron patikaları sizin tutarlılıkla yeni öğrendiğiniz davranış kalıplarıyla üstüne yeni bir davranış paterni olarak oturuyor ve eski davranışlar da zaman içerisinde ortadan kalkıyor.

Yani diyoruz ki karakterinize rağmen, biyolojik özelliklerinize rağmen, burcunuza rağmen genleriniz kaderiniz değildir diyoruz.

Sizler zihinden destek alarak yapacağınız o davranış değişikliğini eğer ki anlamlı buluyorsanız, siz niyet ve gayret ve cesaretinizle yeni bir ben yaratabiliyorsunuz.

Geri bildirim benim için bu hayattaki en önemli iki tuğladan biri.

Birincisi güven, ikincisi geri bildirim.

O yüzden ben bu konuyu çok severek, çok içselleştirerek, çok anlamlı bularak anlatıyorum.

Çünkü iş ve özel hayatımızda dikkat etmemiz gereken, farkındalığımızı arttıran çok önemli bir teori.

Sevgili Gustav Karl Jung'un söylediği bir şey, profesyonel gelişim için kullanılan bir iletişim formudur diyor geri bildirimin tarifini yaparken.

Ve geri bildirimi yaparken de aslında kendimde dikkat etmem gereken bazı özellikler var.

Bir, iletişimimi doğru kullanıp kullanmadığıma kendime dönüp bakacağım.

İkincisi, öğrenen zihniyette kalmam gerekiyor.

Karşımdaki kişiyi yargıladığımda, suçladığımda, eleştirdiğimde karşımdaki kişi geliştirmiyor.

Çünkü geri bildirimin çıkış noktası ne?

Karşımdaki kişiyi iyileştirmek ve düzeltmek.

Ama ben yargılayan zihniyette yaklaştığımda karşımdaki kişiyi daha çok eleştiriyorum.

Öğrenen zihniyette yaklaştığımda da karşımdaki kişiyi düzeltmek adına ne oldu, nasıl oldu?

Gel bana bir anlat noktasında ya da bu bakış açısıyla ilerliyorum.

Üçüncü dikkat etmem gereken şey, empati kurmam gerekiyor.

Yani karşımdaki kişiyi halinden anlamam, biraz daha belki şefkatle yaklaşmam gerekiyor.

Dördüncüsü, karşımdaki kişide eğer o davranış değişikliği istiyorsam, doğru sorular sormam, güçlü sorular sormam gerekiyor.

Karşımdaki kişiyi ikna edebilmek için.

Ve beşincisi de takdir senin diyebilmek gerekiyor.

Çünkü geri bildirim vermek demek, tavsiye vermek demektir.

Karşımızdaki kişiyi değiştirmek demek değildir.

Beklentimizin yukarıda olmasının sonucu, ben bir şey söyledim sen de bunu yapacaksın deyip,

bir emir komuta ya da bir hiyerarşi olmaksızın karşımdaki kişiye bir tavsiyede bulunmak demektir.

Çünkü yaşamda iki şey insanın kendi inisiyatifinde ve kontrolündedir.

Bunlardan birincisi değişmek, ikincisi öğrenmek.

Ben istediğim kadar karşımdaki kişiye o geri bildirimi vereyim.

Bunu böyle yapmalısın, yapsan iyi olur, senin için daha iyi olur.

Kişiyi zorlayarak bir şeyler yaptırabiliriz, kabul ediyorum.

Bu özel hayatımızda çocuğumuz olsun, eşimiz olsun, annemiz ya da babamız olsun,

kız arkadaşımız ya da erkek arkadaşımız olsun.

Bunu böyle yapacaksın dediğimde, belki zorlayarak iki kere, üç kere söylediğimde yapar.

Ama dördüncü de çatışır, beşinci de katlanır, altıncı da hadi bana eyvallah der.

Çünkü kişi tutumlarında, davranışlarında ve seçimlerinde özgür.

Geri Bildirimin Algoritması

https://video.neoskola.net/1738302943175.srt

Yeni bilimin bir algoritması var işin özünde, bu algoritma da aslında neyi, nasıl davranacağımızla ilgili bir algoritma. Çünkü niye bir algoritma diyorum, seçimlerimizde özgürüz, bizler hayatımızda son nefesimizi verene kadar tutumlarımızda, davranışlarımızda ve seçimlerimizde özgürüz. Bu hayatta iki şey yapmak zorundayız. Bir ölmek, iki tuvalete gitmek. Bunun dışındaki her şey ama her şey bizim tamamen seçimlerimizle alakalı. Tutumlarımız, davranışlarımız ve seçimlerimiz bizimle alakalı. O yüzden davranış değişikliğinde kişinin o davranışı değiştirmek istemesi çok önemli bir motivasyon kaynağıdır. O yüzden deriz ki, niyet, gayret, cesaret noktasından vazgeçmemek gerekiyor. Çünkü bizler bazen hayatımızda iletişim kurarken neyi, neden, nasıl yanlış yaptığımızı biliriz. Yani ne yapmamız gerektiğini biliriz. Nasıl davranmamız gerektiğini de biliriz. Ama gelin görün ki davranacağım da bana bir faydası ne noktasında eğer fayda bulamıyorsak, yani anlam bulamıyorsak o davranış değişikliğine maalesef gidemiyoruz. Hepimiz pek çok eğitimler alıyoruz. İlkokulu dönemimizde, anaokulu dönemimizde, ebeveynlerimizin bizi yetiştirdiği dönemlerde, lise, üniversite, iş hayatı, rol model aldığımız iş insanlarından etkilenip hepimiz bir davranış paterneri ya da kalıpları oturtuyoruz kendimize. Ve bu oturttuğumuz davranış kalıpları aslında beynimizdeki derin nöron patikalarını oluşturuyor. Ve bu oluşmuş olan derin nöron patikaları da çok kolay kolay değişmiyor. O yüzden de davranış değişikliğine giderken benim bugün burada size anlatacağım geri bildirimin, iletişimin, kavramın bu teorik konusunun yanı sıra aslında sizin bu davranış değişikliğine birinci motivasyonunuz ikna olmanız ve anlam bulmanız gerekiyor. Çünkü bazen davranış değişikliğine giderken mantıklı bulsak da anlamlı bulmuyorsak davranış değişikliğine gitmiyoruz. Pek çok davranış değişikliği ile ilgili eğitimler alıyoruz. İletişim, ilişki, satış, koçluk, motivasyon, müzakere, yöneticilik, yönetsel beceriler ve mantıklı geliyor. Eğitimleri alıyoruz, dinliyoruz, içselleştiriyoruz, kişisel gelişim konularında kendimizi yetiştiriyoruz. Fakat gelin görün ki davranış değişikliğine gitme noktasında üç kere yapıp beş kere yapamadığınızda ya da üç ay yapıp beş ay yapamadığınızda dönüp şuna bakıyorsunuz. Niye pes ediyorum? Niye vazgeçiyorum? Demek ki yapacağınız o davranış değişikliği ya da yapmaya başladığınız o davranış değişikliği size anlamlı gelmemiştir. Çünkü bu hayattaki birinci motivasyonumuz anlam sevgili arkadaşlarım. Bizi bu hayatta yolda tutan, bizi bu hayatta yaşama sevinci veren en önemli şey anlam. Diğer şeyler zihinden geliyor. Yani zihin davranış değişikliği ile ilgili nörobilimsel olarak dikkat etmemiz ve bilmemiz gereken ikinci kavram. Çünkü zihin bana şunu söylüyor. Davranış değişikliğine gidecekse eğer kişi üç şeye dikkat edecek diyor. Yeni bir davranışı kişi benimseyecekse üç gün en azından bu konuyla alakalı araştırmalar yapsın. Konular okusun, kaynaklar okusun, videolar seyretsin, makaleler araştırsın, incelesin diyor. Daha sonra bu davranış değişikliğinde yapmak istediği konuyla alakalı neden etkilendiyse gidip üç kişiye anlatın en az diyor. Yani neden üç kişi? Bunu da İsviçre Federal Enstitüsü'nün bir araştırması. Ben öğrendiğim bir şeyi gidip birilerine anlattığımda kendi içselleştirme sürecimizlanıyor. O yüzden de davranış değişikliğindeki ikinci motto mu gidip en az üç kişiye anlatmak oluyor. Ve bizim felsefemizde şöyle bir yaklaşım da var. Dediğimi yap, yaptığımı yapma. Ben hiç o tarafta değilim. Çünkü burada tutarlılık bizim birinci motto mu? Ve üçüncü dikkat etmem gereken şey zihnimiz, beynimiz bir alışkanlık merkeziyle çalışıyor. Yani beynimizin hipokamus denen bir alışkanlık merkezi var ve bu alışkanlık merkezi de tekrarla öğreniyor. Ve bu tekrarlar bizi aslında oturmuş davranış kalıplarına yöneltiyor. Genelde 21 gün olarak adletleyen bu süreyi biz 49 gün olarak da şu anda uygulamada daha başarılı sonuçlar elde ettiğimizi görebiliyoruz. Yani davranış değişikliği için tutarlılıkla, pes etmeden, vazgeçmeden anlamlı bir şekilde aynı davranışı işinizde, özelinizde ve sosyal hayatınızda gerçekleştirebilirseniz eğer, o zaman eskisi siz olmuyorsunuz. Yani davranış değişebiliyor ve o zamanda ne oluyor? Beynimizdeki o 0-7 yaş arası, 7-14, 14-21, 21-28 yaşına kadar oturmuş olduğumuz o derin nöron patikaları sizin tutarlılıkla yeni öğrendiğiniz davranış kalıplarıyla üstüne yeni bir davranış paterni olarak oturuyor ve eski davranışlar da zaman içerisinde ortadan kalkıyor. Yani diyoruz ki karakterinize rağmen, biyolojik özelliklerinize rağmen, burcunuza rağmen genleriniz kaderiniz değildir diyoruz. Sizler zihinden destek alarak yapacağınız o davranış değişikliğini eğer ki anlamlı buluyorsanız, siz niyet ve gayret ve cesaretinizle yeni bir ben yaratabiliyorsunuz. Geri bildirim o yüzden çok önemli. Geri bildirim benim için bu hayattaki en önemli iki tuğladan biri. Birincisi güven, ikincisi geri bildirim. O yüzden ben bu konuyu çok severek, çok içselleştirerek, çok anlamlı bularak anlatıyorum. Çünkü iş ve özel hayatımızda dikkat etmemiz gereken, farkındalığımızı arttıran çok önemli bir teori. Bunu ben söylemiyorum. Sevgili Gustav Karl Jung'un söylediği bir şey, profesyonel gelişim için kullanılan bir iletişim formudur diyor geri bildirimin tarifini yaparken. Ve geri bildirimi yaparken de aslında kendimde dikkat etmem gereken bazı özellikler var. Bir, iletişimimi doğru kullanıp kullanmadığıma kendime dönüp bakacağım. İkincisi, öğrenen zihniyette kalmam gerekiyor. Neden? Karşımdaki kişiyi yargıladığımda, suçladığımda, eleştirdiğimde karşımdaki kişi geliştirmiyor. Çünkü geri bildirimin çıkış noktası ne? Karşımdaki kişiyi iyileştirmek ve düzeltmek. Ama ben yargılayan zihniyette yaklaştığımda karşımdaki kişiyi daha çok eleştiriyorum. Öğrenen zihniyette yaklaştığımda da karşımdaki kişiyi düzeltmek adına ne oldu, nasıl oldu gel bana bir anlat noktasında ya da bu bakış açısıyla ilerliyorum. Üçüncü dikkat etmem gereken şey, empati kurmam gerekiyor. Yani karşımdaki kişiyi halinden anlamam, biraz daha belki şefkatle yaklaşmam gerekiyor. Dördüncüsü, karşımdaki kişide eğer o davranış değişikliği istiyorsam doğru sorular sormam, güçlü sorular sormam gerekiyor. Karşımdaki kişiyi ikna edebilmek için. Ve beşincisi de takdir senin diyebilmek gerekiyor. Niye takdir senin diyebilmek gerekiyor? Çünkü geri bildirim vermek demek tavsiye vermek demektir. Karşımızdaki kişiyi değiştirmek demek değildir. Beklentimizin yukarıda olmasının sonucu ben bir şey söyledim sen de bunu yapacaksın deyip bir emir komuta ya da bir hiyerarşi olmaksızın karşımdaki kişiye bir tavsiyede bulunmak demektir. Niye bu tavsiyedir? Çünkü yaşamda iki şey insanın kendi inisiyatifinde ve kontrolündedir. Bunlardan birincisi değişmek, ikincisi öğrenmek. Kişi isterse değişiyor. Ben istediğim kadar karşımdaki kişiye o geri bildirimi vereyim. Bunu böyle yapmalısın, yapsan iyi olur, senin için daha iyi olur. Hani kurallar bunu gerektiriyor diyeyim. Kişiyi zorlayarak sen bir şeyler yaptırabiliriz kabul ediyorum. Bu özel hayatımızda çocuğumuz olsun, eşimiz olsun, annemiz ya da babamız olsun, kız arkadaşımız ya da erkek arkadaşımız olsun. Bunu böyle yapacaksın dediğimde belki zorlayaraktan iki kere, üç kere söylediğimde yapar. Ama dördüncüde çatışır, beşincide katlanır, altıncıda hadi bana eyvallah der. Neden? Çünkü kişi tutumlarında, davranışlarında ve seçimlerinde özgür.

https://video.neoskola.net/1738303037510.srt

Geri bildirim eleştiri, yargılama, suçlama ya da anlayışı doğrulama amacıyla oluşturulmaz. Geri bildirim vermek tavsiye vermek, geri bildirim verilen kişinin kör alanına ışık tutmaktır.

Kişi, karşısındakinin davranış ve tepkilerini kontrol edemez ancak kendi davranış ve tepkilerini kontrol altında tutarak karşısındakini düşündürme gücüne sahiptir. Bu sebeple de, bu gerçeklerin farkında olarak geri bildirimlerini şekillendirmelidir.

https://video.neoskola.net/1738303037315.srt

Bu hayatta kendini yönetemeyen ilişkilerini de yönetemiyor.

O yüzden de benim için en önemli kavram iletişimi doğru kurmak,

iğneyi de çuvaldızı da kendimize batırabilme cesaretini göstermekten geçiyor.

O yüzden geri bildirimde en başta neye odaklanıyoruz onu hatırlatmak istiyorum.

Ben karşımdaki kişinin davranışlarını ve tepkilerini kontrol edemiyorum.

Biz karşımızdaki kişinin davranış ve tepkilerini kontrol edemeyiz.

Ancak kendi davranış ve tepkilerimizi kontrol ederek karşımızdaki kişiyi düşündürme gücüne sahibiz.

Çünkü bu hayatta üç tane alanımız var.

Kontrol alanımız, etki alanımız ve kontrol dışı alanımız.

Aslında ben esra olarak bu hayatta ne giyeceğimi, ne yiyeceğimi, nerede yaşayacağımı,

nerede çalışacağımı, kiminle arkadaşlık edeceğimi kendim karar verebiliyor muyum?

Çünkü ben bu seçimi yapabilme özgürlüğündeyim.

Peki benim kontrol alanımın dışında etki alanımda neler var?

Ben karşımdaki kişileri konuşarak, sohbet ederek, bilgi vererek etkileme ve düşündürme gücüne sahibim.

Yani annemi, babamı, eşimi, yöneticimi, çocuğumu, sosyal hayatımdaki arkadaşlarımı bir şeyler anlatarak söyleme,

aktarma, düşündürme ve etkileme gücüne sahibim.

Peki benim üçüncü alanım olarak, kontrol dışı alanım ne var?

Ben bugün İstanbul'a yağmur yağsın desem, yağmaz.

Ben bugün İstanbul'a kar yağsın desem, yağmaz.

Ben bugün işte kuzey kutbunda olmak istiyorum şu anda, şu dakikada desem, olmaz.

Ben bugün bilmem ne şirketinin genel müdürü olmak istiyorum desem, olmaz.

Yani kontrol dışı alan dediğimiz şey karşımızdaki kişiyi de kapsıyor aslında.

Ben karşımdaki kişi şöyle davransın desem, davranmaz.

Ben eşim bana şöyle davransın desem, benim isteğimle olabilecek bir şey değil.

Çünkü bizler şu yanılgıya düşüyoruz.

Geri bildirim verdiğimizde beklentilerimiz çok yukarıda olduğu için gerçekleşmeyince ya küsüyoruz, ya trip atıyoruz, ya da bozuluyoruz.

Kişi isterse değişiyor, istemezse yapmıyor.

O yüzden de geri bildirim sadece ve sadece tavsiyedir.

Karşımdaki kişinin kör alanına ışık tutmaktır.

Yani kişinin farkına vararak ya da farkına varmadan yaptığı davranışlarıyla ilgili dışarıdan birinin gelip benim kör alanıma ışık tutmasının adına geri bildirim deniyor.

Yani ben bazen esra olarak bazı davranışlarda bulunuyorum, farkındayım.

Bazen de bazı davranışlarda bulunuyorum, hiç farkında değilim.

Örneğin arkadaşım Özgür'ün gelip benim davranışlarımla ilgili yorum yapmasına adına geri bildirim deniyor.

Geri Bildirim: Tavsiye

https://video.neoskola.net/subtitles/XEuXQPAswZdRmTpeE-tr-1745566737156.srt

Bu hayatta kendini yönetemeyen ilişkilerini de yönetemiyor. O yüzden de benim için en önemli kavram iletişimi doğru kurmak, iğneyi de çuvaldızı da kendimize batırabilme cesaretini göstermekten geçiyor. O yüzden geri bildirimde en başta neye odaklanıyoruz onu hatırlatmak istiyorum. Ben karşımdaki kişinin davranışlarını ve tepkilerini kontrol edemiyorum. Biz karşımızdaki kişinin davranış ve tepkilerini kontrol edemeyiz. Ancak kendi davranış ve tepkilerimizi kontrol ederek karşımızdaki kişiyi düşündürme gücüne sahibiz. Çünkü bu hayatta üç tane alanımız var. Kontrol alanımız, etki alanımız ve kontrol dışı alanımız. Kontrol alanımızda ne var? Aslında ben esra olarak bu hayatta ne giyeceğimi, ne yiyeceğimi, nerede yaşayacağımı, nerede çalışacağımı, kiminle arkadaşlık edeceğimi kendim karar verebiliyor muyum? Evet veriyorum. Çünkü ben bu seçimi yapabilme özgürlüğündeyim. Peki benim kontrol alanımın dışında etki alanımda neler var? Ben karşımdaki kişileri konuşarak, sohbet ederek, bilgi vererek etkileme ve düşündürme gücüne sahibim. Yani annemi, babamı, eşimi, yöneticimi, çocuğumu, sosyal hayatımdaki arkadaşlarımı bir şeyler anlatarak söyleme, aktarma, düşündürme ve etkileme gücüne sahibim. Etki alanımda çünkü bu kişiler. Peki benim üçüncü alanım olarak, kontrol dışı alanım ne var? Ben bugün İstanbul'a yağmur yağsın desem, yağmaz. Ben bugün İstanbul'a kar yağsın desem, yağmaz. Ben bugün işte kuzey kutbunda olmak istiyorum şu anda, şu dakikada desem, olmaz. Ben bugün bilmem ne şirketinin genel müdürü olmak istiyorum desem, olmaz. Yani kontrol dışı alan dediğimiz şey karşımızdaki kişiyi de kapsıyor aslında. Ben karşımdaki kişi şöyle davransın desem, davranmaz. Ben eşim bana şöyle davransın desem, benim isteğimle olabilecek bir şey değil. Bunu anlamamız lazım. Çünkü bizler şu yanılgıya düşüyoruz. Geri bildirim verdiğimizde beklentilerimiz çok yukarıda olduğu için gerçekleşmeyince ya küsüyoruz, ya trip atıyoruz, ya da bozuluyoruz. Halbuki şunu anlamam lazım. Kişi isterse değişiyor, istemezse yapmıyor. O yüzden de geri bildirim sadece ve sadece tavsiyedir. Karşımdaki kişinin kör alanına ışık tutmaktır. Yani kişinin farkına vararak ya da farkına varmadan yaptığı davranışlarıyla ilgili dışarıdan birinin gelip benim kör alanıma ışık tutmasının adına geri bildirim deniyor. Yani ben bazen esra olarak bazı davranışlarda bulunuyorum, farkındayım. Bazen de bazı davranışlarda bulunuyorum, hiç farkında değilim. Örneğin arkadaşım Özgür'ün gelip benim davranışlarımla ilgili yorum yapmasına adına geri bildirim deniyor.

Öğrendiklerinizi ölçmek için bu kısa testi yanıtlayabilirsiniz. Test sonuçları, sertifika durumunuzu etkilemeyecektir.

Ara Test (1)

Geri Bildirimin Temelleri

https://video.neoskola.net/1738754254571.srt

Geri bildirim kendi içinde yapıcı geri bildirim ve düzeltici geri bildirim olmak üzere ikiye ayrılır. Yapıcı geri bildirim özünde teşekkür etmektir.

Kişinin imajını şekillendiren söyledikleri, dış görünüşü ve davranışlarıdır. Bu üç faktörün çıktısıyla şekillenen imajı zedelememek için kişinin tepkisel dilini yönetmeye özen göstermesi oldukça önemlidir.

Çalışma hayatındaki kuşak değişikliğiyle birlikte günümüzde çalışanlarım yöneticilerden en büyük beklentisi şefkat, pozitif atmosfer ve yapıcı geri bildirimdir.

https://video.neoskola.net/1738754254320.srt

Geri bildirim kendi içinde ikiye ayrılıyor, bir yapıcı geri bildirim, iki düzeltici geri bildirim.

Yapıcı geri bildirim çok basit bir kavramla şöyle tarif edeceğim, teşekkür etmektir.

Karşımızdaki kişiye yaptığı güzel bir şeyin çıktısı olarak eline sağlık, iyi ki varsın, seni seviyorum, hayırlı olsun,

analı babalı büyüsün, günaydın, kolay gelsin, harika görünüyorsun, bu kıyafet sana çok yakışmış,

inşallah ben de senin gibi oraya gelebilirim deyip karşımızdaki kişiye kendini iyi hissettirmektir.

Peki gelin bir düşünelim, ne kadar karşınızdaki kişilere kendini iyi hissettirme çabasındasınız

ya da bunu söylemek yerine susup sessiz kalıyorsunuz.

Hepimiz bu hayatta değer görmeye, sevmeye ve sevilmeye ihtiyaç duyan biyolojik canlılarız, bunu unutmayın.

Yani ben esra olarak bu hayatta dört duygu için yaşıyorum, takdir edilmek, değer görmek, sevilmek ve faydalı olmak istiyorum.

Birileri bana gelip bu takdiri, değeri, faydayı, sevgiyi hissettirdiğinde ben esra olarak içten yanmalı motora dönüyorum,

Çünkü ben görüldüğüm zaman çiçek gibi açıyorum, görülmediğim zaman gül gibi soluyorum.

Karşımdaki kişi beni gördüğü zaman bu iş hayatında performansa dönüşüyor,

özel hayatında kolay yürüyen, sağlıklı mutlu ilişkilere, evliliklere, eş dost arkadaş ilişkisine dönüşüyor.

Karşımızdaki kişiyi görmek çok büyük bir erdemdir, çok büyük bir özgüvendir.

Peki, şimdi ben şöyle bir düşündürmek istiyorum, insan neden karşısındaki kişiye teşekkür etmiyor?

İş hayatımda, iş arkadaşıma, yöneticime, müşterime, arkadaşıma, iş arkadaşıma neden kendini iyi hissettirip eline sağlık,

bravo, harikasın demiyor, ya da yönetici olarak yönetici çalışanına tebrik etmiyor, harikasın demiyor, bravo demiyor.

Ya da özel hayatımızda anne babalarımıza, çocuklarımıza, sevdiklerimize bir tık daha belki bonkörüz.

Onları şımartma eğiliminde olduğumuz için.

Ama neden dilimiz karşımızdaki kişiye o yapıcı geri bildirimi söylemeye varmıyor?

Evet, ben söyleyeyim, havaya girmesin diye teşekkür etmiyorum.

Zamanım yok diye teşekkür etmiyorum, görevi zaten diye teşekkür etmiyorum, yani beklentim yukarıda.

Hani çocuğum değil mi okuyacak, kocam değil mi bana bakacak, evin hanımı değil mi yemek de yapacak, çamaşır da yıkayacak, evi de çekip çevirecek.

Çalışan değil mi, maaşı zaten bunun için almıyor mu deme düşüncesinden ötürü.

Karşımdaki kişiye beklentim çok yukarıda olduğu için ters korelasyon, teşekkürler azalıyor.

O yüzden de karşımdaki kişiye teşekkür etmiyorum.

Egom yukarıda, bazen o yüzden teşekkür etmiyorum.

Yani şimdi ben niye ona teşekkür edeceğim ki havaya girecek, hortalarda ben yaptım diye gezecek, sonra bir de beklentiye girecek.

Bu iş hayatındaysa maaş artışı, özel hayatındaysa bana şunu da al bunu da al gibi bir beklenti olur duygusuyla.

Bazen etkiye tepki davranıp teşekkür etmiyorum.

Bence bizim toplumumuzda en büyük eksiklik bu, tepkiseliz.

Örneğin karşımdaki kişiye günaydın diyorum, günaydın bana boş geri geliyorsa bir daha o kişiye günaydın demiyorum.

Ya da asansöre biniyorum iyi çalışmalar diyorum, kimse bana iyi çalışmalar demiyorsa üç kere beş kereden sonra pes ediyorum bir daha yapmıyorum.

Neden o konformist yaklaşım içerisindeyiz?

Neden anne babalarımızın bize sıfır otuz altı ay hani ilkokulu bitirene kadar öğrettiği teşekkürün ahlaki bir zorunluluk olduğu kavramını bir sürü psikolojisinde kaybediyoruz?

Tercihlerimizde özgürüz, seçimlerimizde özgürüz.

Bazen sürü psikolojisine kapılıp tepemdeki etmiyor.

Aslında ben yapardım yıllar içerisinde onlar yapmadığı için ben de bıraktım deyip işimize geldiği yerde işimize geldiği gibi davranıyoruz.

Bazen de gerçekten değerimizi yaşatmak adına bize iyi gelen olduğu için, kendimizi iyi hissettiğimiz için asla ve asla anlamlı gelen o davranışın peşini bırakmıyoruz.

Tepkisellik bizi maalesef bezdirebiliyor.

Ben tepkisel yaklaştıkça bir diğer taraftan şöyle bir şeye de zarar veriyor, imajıma.

Çünkü ben işime gelene işime geldiği gibi davrandığımda, işime gelene günaydınımı söyleyip işime gelmeyene surat astığımda, işime gelene merhaba nasılsınız iyi misiniz deyip işime gelmeyene arkamı döndüğümde,

Yapıcı Geri Bildirim

https://video.neoskola.net/subtitles/BAeFhg6hHfY8ZKM7z-tr-1745568298689.srt

Geri bildirim kendi içinde ikiye ayrılıyor, bir yapıcı geri bildirim, iki düzeltici geri bildirim. Yapıcı geri bildirim çok basit bir kavramla şöyle tarif edeceğim, teşekkür etmektir. Karşımızdaki kişiye yaptığı güzel bir şeyin çıktısı olarak eline sağlık, iyi ki varsın, seni seviyorum, hayırlı olsun, analı babalı büyüsün, günaydın, kolay gelsin, harika görünüyorsun, bu kıyafet sana çok yakışmış, inşallah ben de senin gibi oraya gelebilirim deyip karşımızdaki kişiye kendini iyi hissettirmektir. Peki gelin bir düşünelim, ne kadar karşınızdaki kişilere kendini iyi hissettirme çabasındasınız ya da bunu söylemek yerine susup sessiz kalıyorsunuz? Hepimiz bu hayatta değer görmeye, sevmeye ve sevilmeye ihtiyaç duyan biyolojik canlılarız, bunu unutmayın. Yani ben esra olarak bu hayatta dört duygu için yaşıyorum, takdir edilmek, değer görmek, sevilmek ve faydalı olmak istiyorum. Birileri bana gelip bu takdiri, değeri, faydayı, sevgiyi hissettirdiğinde ben esra olarak içten yanmalı motora dönüyorum, yani performans gösteriyorum. Çünkü ben görüldüğüm zaman çiçek gibi açıyorum, görülmediğim zaman gül gibi soluyorum. Karşımdaki kişi beni gördüğü zaman bu iş hayatında performansa dönüşüyor, özel hayatında kolay yürüyen, sağlıklı mutlu ilişkilere, evliliklere, eş dost arkadaş ilişkisine dönüşüyor. Karşımızdaki kişiyi görmek çok büyük bir erdemdir, çok büyük bir özgüvendir. Peki, şimdi ben şöyle bir düşündürmek istiyorum. İnsan neden karşısındaki kişiye teşekkür etmiyor? İş hayatımda, iş arkadaşıma, yöneticime, müşterime, arkadaşıma, iş arkadaşıma, neden kendini iyi hissettirip eline sağlık, bravo, harikasın demiyorum ya da yönetici olarak yönetici çalışanına tebrik etmiyor, harikasın demiyor, bravo demiyor. Ya da özel hayatımızda anne babalarımıza, çocuklarımıza, sevdiklerimize bir tık daha belki bonkörüz. Onları şımartma eğiliminde olduğumuz için. Ama neden dilimiz karşımızdaki kişiye o yapıcı geri bildirimi söylemeye varmıyor? Bir düşünün. Evet, ben söyleyeyim. Havaya girmesin diye teşekkür etmiyorum. Zamanım yok diye teşekkür etmiyorum. Görevi zaten diye teşekkür etmiyorum. Yani beklentim yukarıda. Hani çocuğum değil mi okuyacak, kocam değil mi bana bakacak, evin hanımı değil mi yemek de yapacak, çamaşır da yıkayacak, evi de çekip çevirecek. Çalışan değil mi maaşı zaten bunun için almıyor mu deme düşüncesinden ötürü. Karşımdaki kişiye beklentim çok yukarıda olduğu için ters korelasyon teşekkürler azalıyor. O yüzden de karşımdaki kişiye teşekkür etmiyorum. Egom yukarıda. Bazen o yüzden teşekkür etmiyorum. Yani şimdi ben niye ona teşekkür edeceğim ki havaya girecek, hortalarda ben yaptım diye gezecek, sonra bir de beklentiye girecek. Bu iş hayatındaysa maaş artışı, özel hayatındaysa bana şunu da al bunu da al gibi bir beklenti olur duygusuyla. Egodan ötürü teşekkür etmiyorum. Bazen etkiye tepki davranıp teşekkür etmiyorum. Bence bizim toplumumuzda en büyük eksiklik bu, tepkiseliz. Örneğin karşımdaki kişiye günaydın diyorum. Günaydın bana boş geri geliyorsa bir daha o kişiye günaydın demiyorum. Ya da asansöre biniyorum iyi çalışmalar diyorum. Kimse bana iyi çalışmalar demiyorsa üç kere beş kereden sonra pes ediyorum bir daha yapmıyorum. Peki niye bırakıyoruz? Neden sürü psikolojisindeyiz? Neden o konformist yaklaşım içerisindeyiz? Neden değerlerimizi yaşatmıyoruz? Neden anne babalarımızın bize sıfır otuz altı ay, hani ilkokulu bitirene kadar öğrettiği teşekkürün ahlaki bir zorunluluk olduğu kavramını bir sürü psikolojisinde kaybediyoruz? Hiç bu soruyu kendinize sordunuz mu? Tercihlerimizde özgürüz, seçimlerimizde özgürüz. Bazen sürü psikolojisine kapılıp tepemdeki etmiyor. Bu şirketin kültüründe yok. Aslında ben yapardım yıllar içerisinde onlar yapmadığı için ben de bıraktım deyip işimize geldiği yerde işimize geldiği gibi davranıyoruz. Bazen de gerçekten değerimizi yaşatmak adına bize iyi gelen o olduğu için, kendimizi iyi hissettiğimiz için asla ve asla anlamlı gelen o davranışın peşini bırakmıyoruz. Kendi değerimizi yaşatıyoruz. Tepkisellik bizi maalesef bezdirebiliyor. Ben tepkisel yaklaştıkça bir diğer taraftan şöyle bir şeye de zarar veriyor, imajıma. Neden imajıma zarar veriyor? Çünkü ben işime gelene işime geldiği gibi davrandığımda, işime gelene günaydınımı söyleyip, işime gelmeyene surat astığımda, işime gelene merhaba, nasılsınız, iyi misiniz deyip, işime gelmeyene arkamı döndüğümde, bazen telefonlara çıkıp bazen çıkmadığımda, bazen işime gelen insanın maillerine anında cevap verip, işime gelmeyene, benim için önemli olmayana cevap vermediğimde, bu sefer insanlar beni nasıl etiketliyorlar, benimle ilgili nasıl yorumda bulunuyorlar? Komşumun işime gelene günaydın diyorum, işime gelmeyene günaydın demiyorum. İnsanlar bu sefer benim için ne diyor biliyor musunuz? Dengesiz, bukalamun, çıkarcı, yanar döner, işine gelene işine geldiği gibi davranan bir esra diyorlar. Peki bu benim neyime zarar veriyor? Bir, insan ilişkilerime, iki, güvenirliliğime, üç, imajıma zarar veriyor. İnsanların sizin hakkınızda ne konuşmasını, gıyabınızda ne söylenmesini, biraz daha ileri gideceğim, mezar taşınıza ne yazılmasını isteniyorsa öyle davranmamız gerekiyor. Çünkü karşınızdaki kişilerin sizin zihninizdeki algıları, düşünceleri, yorumları, kendi kafalarından uydurdukları önyargı ya da varsayımlarla oluşmuyor. Sizin üç tane davranışınızın çıktısıyla oluşuyor. Söyledikleriniz, dış görünüşünüz ve davranışınız. Yani benim imajımı belirleyen şey aslında benim söylediklerim, dış görünüşüm ve davranışım. O yüzden de ben etkiye tepki davrandığımda, o teşekkürü etmediğimde, karşımdaki kişiye o nezaketi göstermediğimde kendi imajıma zarar veriyorum. Bu açıdan bakın, bu bir seçim. Yani yaşadığınız toplum, yaşadığınız ortam, çalıştığınız iş yeri, bulunduğunuz aile ya da kültür, böyle bir şeye sahip değilse ama sizin değeriniz bu yöndeyse, sizin için anlamlı gelen davranış teşekkür etmek, günaydın demek, karşınızdaki kişiye kendini iyi hissettirmekse, lütfen kendinizi aşağı çeken insanlardan, toksik etkilerden uzak durun. Çünkü emin olun birileri siz farklı olduğunuzda size şu yorumu yapacaktır. Niye yapıyorsun ki? Niye söylüyorsun ki? Bak kimse sana cevap bile vermiyor. Bak hani verdiğin teşekkür, yaptığın iyilik, gösterdiğin güler yüz, kıymet mi biliyor deyip aşağı çekeceklerdir. Ama lütfen onlara aldırış etmeyin. Çünkü bu hayatta bizi yolda tutan şey anlamdır. Bunu unutmayın. Anlamlı gelen davranışlarının peşinden gideriz. Mantıklı gelse de, anlamlı gelmiyorsa yapmazsınız. Ama anlamlı geliyorsa, mantıksız geliyorsa yapmaya devam edersiniz. O yüzden tepkiselliğimizi yönetmemiz çok önemli. Karşımızdaki kişilerden beklentimiz yukarıda olduğu için bazen teşekkür etmiyoruz. Yani tepemdeki yapsın, önce aile büyüklerim yapsın. O yüzden bazen demiyoruz. Bazen e-mail'lerde şimdiden teşekkür ediyoruz. Bu da biraz ters tepki olarak algılanıyor. Örneğin ben karşımdaki kişiden bir şey istiyorum. Şunu şu gün, şu saate kadar yapalım lütfen. Şimdiden teşekkürler deyip e-mail'i bitiriyorum. Ama o karşımdaki kişiye nasıl bir algı yaratıyor biliyor musunuz? O iş ya yapılacak ya yapılacak. Yani emir kipinden hallice algılanıyor. İş yapıldıktan sonra teşekkür edilir. Karşımızdaki kişiye kendini iyi hissettirmekse, bir imza gibi, bir skript gibi bitirmemek gerekiyor. Ve karşınızdaki kişiye kendini iyi hissettirmek çok başka bir şeydir. Öze takdirdir. Örneğin karşınızdaki kişi güzel bir kazak giymiş olsun. Bu kazak çok güzelmiş dediğinizde o kişiye iltifat etmezsiniz. Ama karşınızdaki kişi o kazağı giydikten sonra, biliyor musun Ahmet bu kazak sana çok yakışmış dediğinizde, o zaman o iltifat yerini buluyor. Kişiye kendini iyi hissettiriyor. O yüzden bazen de teşekkür etmeme sebebimiz şu. Zaten teşekkür edecek kadar önemli bir şey yapmadı ki, hani beni şaşırtsın o zaman edeceğim duygusundan etmiyoruz. Bazen kültürümüzde yok, bir de o yüzden etmiyoruz. Karşımızdaki kişi anne baba ona teşekkürün ahlaki bir zorunluluk olduğunu öğretmediyse, kişi bu kültürden ve ahlaktan yoksulsa, teşekkürü bilmiyor. Bir gün benim bir eğitimimde bir katılımcım 42 yaşındaydı ve bana dedi ki, Esra dedi ben bu yaşıma kadar teşekkürün ahlaki bir zorunluluk olduğunu bilmiyordum dedi. Evet, teşekkür ahlaki bir zorunluluktur ve teşekkür bu hayattaki en bedavada motivasyondur. Çünkü bugün iş hayatında insanların çalışma saatlerini azaltamıyoruz, mesailerini arttırıyoruz, şunu da yap, bunu da yap deyip ekstra işler talep ediyoruz. Ama bir kuru teşekkürü çok görüyoruz birbirimize. Ve bu bizim görülmememiz, bu bizim faydalı olmamamız, bu bizim takdir edilmememiz hissi bizi kurumdaki performansımızdan mahrum bırakıyor. Çünkü herkes görüldüğü takdirde kendi performansının iki tık yukarısına kadar çıkabiliyor. Evet, belki ben yanımdaki x arkadaşım kadar başarılı, yetenekli, zeki, iş bitirici olmayabilirim ama ben kendim esra olarak birileri tarafından görüldüğümde yapabileceğimden daha iyisini yapan bir esraya dönüştüğümü garanti edebiliyorum. Teşekkür cebe girmez, teşekkür bu hayattaki en bedava motivasyondur. Sevgili anneciğim bugün güzel bir yemek yaptığında ben ona hala eline sağlık diyorum. Bilmiyor mu o da yemeği güzel yaptığını? Elbette ki biliyor. Ama onu benden duyduğunda demek ki çorbanın tuzunu, salçasını, yağını iyi koymuşum diyor. Ertesi gün yine o çorbayı zevkle ve severek yapıyor. Bir de yanında sevdiğim tatlıyı yapıyor. Neden? Görüldü. O da kendince gazı aldı. O da kendince bir anne olarak yapabileceğinden daha fazlasını yapan bir anneye dönüştü. Sevgili arkadaşlarım hepimiz bu hayatta dört duygu için yaşıyoruz. Takdir edilmek, değer görmek, faydalı olmak ve sevilmek istiyoruz. Ve bu dört duyguyu hissettiğimiz ortamlarda ilişkilerimizi, pozitif atmosferi, yapıcılığımızı sürdürülebilir kılıyoruz. Aksi takdirde negatif olabiliyoruz. Aksi takdirde ilişkiyi devam ettirmek için bir performans ya da çaba harcamıyoruz. Evet bana belki bazı arkadaşlarım beni dinlediğinde şu yorumu yapabilir. Esra evet teşekkür çok önemli bir duygu ama dışarıdan gelmiyor. Ben zaten kendimi biliyorum. Yaptığım iş ortada, çıktılar ortada. İşin performansı belli. Hiç gerek yok diyebilirsiniz. Evet bu tarz düşünen arkadaşlarım da var. Bu bana sevgili ünlü Alman düşünür Şopenhauer'u hatırlatıyor. Şopenhauer diyor ki filozof takdir o kadar önemli bir duygu ki dışarıdan gelmiyor ama ben kendi kendimi takdir ediyorum diyor. Yani evet bazı arkadaşlarım kendi iç motivasyonlarını bildikleri için o takdirin dışarıdan gelmedikleri halde bile yola devam edebiliyorlar. Ama benim izlenimlerim %95, %98 hatta diyebilirim. Hepimiz bu hayatta değer görmeye ve önemsenmeye programlanmış biyolojik canlılarız. Bununla ilgili bir araştırma sonucunu paylaşmak istiyorum. 1940'larda 2. Dünya Savaşı sonrası Polonya'da yapılan bir deney. Bu deneyde bebekler hemşehriler tarafından bir yıl boyunca bakıma tabi tutuluyorlar. Ama bu bakım sırasında hemşehriler bebekleri kucaklarına almıyor ve sadece öz bakımı ihtiyaçlarını gideriyor. Yani altlarını değiştiriyor, yemeklerini veriyor ve banyolarını yaptırıyor. Bir yılın sonunda çok acımasız bir deney ancak bize şunu gösteriyor ki bu bebeklerin immün sistemlerinin çökmesi sonucu teker teker öldükleri ortaya çıkıyor. Yani nereye geleceğim? Biz bu hayatta sevmeye, sevilmeye, değer görmeye ve takdir edilmeye ihtiyaç duyuyoruz. Ve bu pandemi koşullarında yaşadığımız bu dönemde en çok neyin eksikliğini hissettik? Sarılamadık, birbirimizi sevemedik, sevdiğimizi hissettiremedik. Birbirimize güzel sözler söyleyemedik ve iltifatlar edemedik. Ve bunun yoksunluğuyla ne yaptık? Sosyal medyada kendimizi iyi hissetmek ve değer görmek adına belli bir ücret karşılığında ya like satın aldık ya takipçi satın aldık. Çünkü neden? Gerçek dünyada birilerine sarılamadığımızda ya bir tüylü dost edindik ya da dijital dünyada bunun karşılığı olan bir bedelle kendimizi iyi hissetmek için buna başvurduk. 2020 yılında depresyon ikinci sırada hastalık olarak ve 2030 yılında birinci sıraya da olması öngörülüyor. Bunun önüne geçebilmek için bizim yapmamız gereken ilk ve temel şey birbirimizi sevmemiz, birbirimize değer verdiğimizi göstermemiz, sağlıklı ilişkiler kurmamız ve kalabalıklar içinde yalnız olmamamız. Google'ın yaptığı araştırmalar da bunu gösteriyor. Bugün iş yerlerinde pozitif atmosferi, mindful bir ortamı sağladığımız sürece, keyifli bir ortamı ve anlamlı iş çıktılarını sağladığımız sürece işteki performans ve verimlilik artıyor. O yüzden bizim pozitif atmosfere birbirimizi iyi hissetmeye, sevmeye ve sevilmeye çok ihtiyaç duyuyoruz. Peki, şimdi yapıcı geri bildirimi biliyoruz ama bazen de vermiyoruz. Yani işimize gelmiyor, canım istemiyor diyor. Hani kişi çünkü isterse değişirden yola çıktık ya. Ama kişi bunu söylemediği takdirde aslında çalışanıyla arasındaki bağ koparıyor. Güvenin ortadan kalkmasına neden oluyor. Egosal birazcık yaklaşıyor, saygıdan uzaklaşıyor ve çalışanla yönetici arasındaki ya da çalışanla diğer çalışan arasındaki iletişim ve bağ kopuyor aslında. Önemli olan karşımızdaki kişiye o yapıcı geri bildirimi verirsek eğer bizim için ilişkinin yoluna girebileceğini fark etmemiz. Çünkü herkes aslında bir davranışsal değişiklik tarafında bir farkındalığı var. Yapmadığını fark ediyor, biliyor ama ben böyleyim diyor, beni seven böyle sevsin diyor. Biz de hep şurada şunu hatırlatıyoruz, evet öyle davranabilirsiniz ancak böyle davrandığınızda bir bedel, aksi takdirde davrandığınızda bir bedel ödüyorsunuz. Çünkü bu hayatta her seçim bir vazgeçiş. Yani kişi yaptığı davranışın çıktısıyla alakalı bir bedel ödüyor bu hayatta. Ben teşekkür etmiyorum, etmek de istemiyorum. Bu da bir seçim. Buna da saygı duyuyorum ama bununla ilgili de bir bedel ödüyoruz. Yani yönetici çalışanımı görmek istemiyorum, beni ilgilendirmiyor. Zaten maaşı bunun için alıyor duygusuyla, etmemeyi seçebilir. Ama bu etmemesinin, teşekkür etmemesinin bugün bu yüzyılda bir bedeli var. Hibrit ortamlarda çalışıyoruz, pandemi dönemini yaşadık, geçirdik, geçiriyoruz. Ve bununla alakalı artık insanlar üç gün ofiste, beş gün evlerinde, iki gün işinde olacaklar. Ve çalışanı motive edebilmemiz için aslında bizim çalışana kendini değerli ve iyi hissettirmemiz ve teşekkür etmemiz gerekiyor. Otuz yıllık hani sosyolog Daniel Kahneman'ın araştırma sonucu da bu. Çalışan bir kurumda değer görüyorsa, seviliyorsa, keyifliyse, anlamlı bir şeyler yapıyorsa ve yaptığı işin çıktılarının sonucunda o teşekkürü görebiliyorsa o zaman performans gösterebiliyor. Ama kişi o değeri görmüyorsa sadece yönetici ona bir motivasyonel anlamda havuç verip prim, maaş, ek gelir, bonus gibi şeyler veriyorsa bu hijyen faktörü olarak geçiyor. Ve artık bugün çalışan hijyen faktörlerden tatmin olmuyor. Eğer ki o takdir, değer, fayda ve sevilmeyi hissetmiyorsa dış motivatörü olarak maaşı, yolu, ilişkiyi, ortamı, çalışma ofisi, uzaklığı bahane edip çok rahat teşekkür edebiliyor. Özellikle Y ve Z kuşağının çok fazla şu anda iş hayatında olduğu bu dönemde çalışanlar, Y ve Z kuşağı çalışanları şunu söylüyor. Bana değer ver, bana kendimi iyi hissettir, beni 3-5 tane projede bile kullanabilirsin diyor. O yüzden bugün yönetici anlamında çalışandan beklenen en büyük beklenti şefkat, pozitif atmosfer ve yapıcı gelebilir.